Park Oczesały

Liczba odwiedzających: 1294

Park w Oczesałach o powierzchni prawie 7,93 ha pochodzi z XIX wieku
i został założony jako ogród dworski w modnym wówczas stylu krajobrazowym.IMG_7744.JPG (4.86 MB) Dominującym elementem był system paciorkowy stawów, które połączone były rowem lub ciekiem wodnym. Największy staw posiadał wyspę, na którą można było dostać się romantycznym mostkiem, a następnie posiedzieć w umiejscowionej tam altanie. Wyspa przetrwała do chwili obecnej, natomiast została pozostawiona jako nienaruszony element przyrodniczy.  W 1827 roku w Oczesałach istniał folwark i dobra szlacheckie. Dostępne materiały źródłowe wymieniają Stefana Suskiego z Warpęs herbu Pomian jako ostatniego właściciela majątku. Drewniany, kryty gontem dwór znajdował się w części południowo-wschodniej parku – obecnie w miejscu tym postawiono tablicę informacyjną. 


W 1945 roku majątek został rozparcelowany, a w kolejnych latach stopniowo rozbierano poszczególne budynki, dwór i zabudowania folwarczne. Teren powoli zarastał, park niepielęgnowany przez niemal 80 lat stał się trudną do przebycia dżunglą. Nieczyszczone, zamulone zbiorniki wodne i rowy spowodowały zabagnienie terenu, głównie w środkowej części, co potem odbiło się znacznie na stanie zdrowotnym istniejącego drzewostanu. Dlatego też zwracamy szczególna uwagę na rozważne korzystanie z parku i nie przebywanie w pobliżu drzew podczas burz czy silnych wiatrów.


Od lipca 1985 r. park jest objęty ochroną konserwatorską. Został wpisany do rejestru zabytków pod nr 265/A/85.


W 2012 roku, staraniem Wójta Władysława Piątkowskiego, właścicielem obiektu została Gmina Belsk Duży. Wówczas na terenie nie było już żadnych zabudowań, powoli rozpoczęto prace porządkowe. W 2018 roku została wykonana inwentaryzacja zadrzewienia, ale wówczas głównym problemem były zaniedbane stawy i cieki wodne oraz podmoknięcie gruntu, które całkowicie uniemożliwiało wykonywanie jakichkolwiek prac. W 2020 roku dzięki funduszom pozyskanym z Programu Budowy i Renowacji Zbiorników Wodnych służących małej retencji i podpisaniu umowy z Urzędem Marszałkowskim Województwa Mazowieckiego – panem Marszałkiem Adamem Struzikiem,  udało się oczyścić stawy i przeprowadzić renowację cieków wodnych. Dotacja z budżetu województwa mazowieckiego stanowiła prawie 70 % kosztów kwalifikowalnych zadania.


W latach 2020 i 2021 wykonano dokumentację projektu rewaloryzacji całego parku. Autorem projektu jest p. Dorota Pape, która prowadziła także nadzór autorski przy jego realizacji. Gmina Belsk Duży otrzymała na „Rewaloryzację terenu zabytkowego parku podworskiego w Oczesałach wraz z pełnieniem nadzoru inwestorskiego” 90% dofinansowania z budżetu państwa na rewitalizację zabytku w ramach Programu Inwestycji Strategicznych POLSKI ŁAD.


Prace rewaloryzacyjne trwały od  1 czerwca 2023 r.  do odbioru końcowego w dn. 2 grudnia 2024 r. Generalnym wykonawcą całości była firma „Ogrody Kijewicz” Tomasz Kijewicz z siedzibą w Radomiu. 


W ramach realizacji odtworzono układ kompozycyjny na wzór ogrodów XIX wieku, wykonano alejki cementowo- piaskowe, założono oświetlenie, teren został ogrodzony nową siatką. W części południowej wybudowano przestronną toaletę ze strefą dla osób z niepełnosprawnościami, jak również plac zabaw dla dzieci oraz zestaw do ćwiczeń typu „Street Workout”, w parku jest ścieżka zmysłów oraz ścieżka dydaktyczna o charakterze przyrodniczo – ekologicznym.  Ponadto można tutaj wypocząć na licznych ławeczkach, leżakach parkowych lub drewnianych platformach wypoczynkowych.  Sam park ma charakter przyrodniczy, naturalny, w wielu miejscach pozostawione są konary i pnie po powalonych drzewach, które są świadkiem trudnych czasów parku, ale przede wszystkim są stołówką dla wielu gatunków ptaków, owadów, a także są siedliskiem przyrodniczego mikrokosmosu. 


W ramach realizowanego projektu oraz w wyniku konieczności wykonania nasadzeń zastępczych nałożonych decyzjami Konserwatora Zabytków zostało posadzonych 126 drzew, 4125 krzewów, prawie 800 róż i mnóstwo bylin, na ok. 3 ha założono trawniki, ale w wielu miejscach, w znacznej części pozostawiono naturalne runo i podszyt dla zachowania nieco dzikiego charakteru parku.


Nad wszystkimi pracami czuwał Urząd Ochrony Zabytków Delegatura w Radomiu z kierownikiem p. Witoldem Bujakowskim na czele, który uzgadniał i zatwierdzał wszelkie działania inwestycyjne. 


Dzięki zaangażowaniu wielu osób, niczym feniks - powstał w nowej odsłonie park w Oczesałach aby służył mieszkańcom i gościom jako przyjemne miejsce do wypoczynku i miłego spędzania czasu na świeżym powietrzu w kontakcie z przyrodą. 


Wójt Gminy Belsk Duży dziękuje wszystkim osobom, które przyczyniły się do jego renowacji.


Życzymy przyjemnego korzystania!


Źródła: Inwentaryzacja wraz z gospodarką drzewostanem dla parku w Oczesałach, 2018, mgr inż Dorota Pape oraz materiały własne Urzędu Gminy Belsk Duży;


Godziny otwarcia


Regulamin